"İçimizdeki Doğayı Kaybettiğimizde"

Alain de Botton; sanatın işlevlerinden biri olarak gördüğü, içsel olarak tekrar dengelenme bölümünde, sanatta doğa temalarının kullanımının rolünden bahseder. Bir toplum doğadan ne kadar kopmuşsa, o derece bir şiddetle bu olguya dokunulması gerektiğini savunur.

‘İçimizdeki doğayı kaybettiğimizde’; yani modern insanın doğadan kopuşuyla ve doğayla temasın sadece gönüllü olduğu bu dönemde, eski insanlardan farklı olarak sanatta ve sanatçıların zihninde doğa temalarının işlenmesi bir ihtiyaç olarak görülebilir. Gündelik hayatımızda sürekli etrafımızın yapay uyaranlarla çevrili oluşu, karmaşanın dikkat dağınıklığı ve yoğun bir koşturmacanın içinde bu durum, kaybettiğimiz bir parçamızı hatırlamak veya tekrar bulmak gibi düşünülebilir.

Doğaya hasret izleyici unuttuğu bir gerçekliğe tekrar tanıklık eder ve içsel olarak manalı bir karşılık bulduğu taktirde kendi dünyasında bu hisle iletişime geçer. Friedrich Schiller’e göre izleyiciler (şahitler) ve aynı zamanda sanatçılar doğayla sürekli temas içinde olsalardı, dışsal bir sanat nesnesinde, doğa fikrini aramayacaklardı. Sanatçının fikir dünyasında da doğa, bir fikir veya arayış olarak tekrar doğmayacaktı. Öyle ki, Schiller kurduğumuz bu yapay dünyada, doğaya karşı özlemimizin hastayken sağlığa kavuşma isteğine benzediğini söyler ve doğayı bu hallerimize bir çare bir ilaç olarak görür.

Schiller’e göre doğa fiziksel bir deneyim olarak insan hayatından git gide yok olmaya başlarsa fikir ve nesne olarak belirir. Bu fikir ve objelerde temsil edilen şey sadece doğa değil aynı zamanda doğanın temsil ettiği rahatlatıcı his, kendi kaideleri içinde yavaş ve sessizce işleyen canlılık, içsel ihtiyacımız ve hayatın sonsuz birliktelik içinde varoluşudur.

Uğruna doğamızı kaybettiğimiz dejenere kültürümüz bizi tekrar doğaya döndürmeyi başarabilirse belki ancak bu şekilde tekrar doğayla temas edebilmenin kıymetini ve özgürlüğünü hatırlayabiliriz. Bu durumda, doğanın koruyucusu görevini üstlenen sanatçılar ise içlerinde ve toplumda kaybolan doğayı arayıp, peşinden koşacaktır.